Emeklilerin kullandıkları tüketici kredileri nedeniyle bankalar emekli maaşına haciz uygulayamıyor ve maaşa haciz koyamıyordu. Bazı bankalar bu işlemleri gerçekleştirse de bankaya yapılan itirazlar sonucunda bloke ve haciz işlemi ortadan kaldırılıyordu.

Yargıtay ise bu duruma ilişkin farklı pencerelerden bakış açısı getirerek içtihatları birleştirme kararı aldı.

Alınan karara göre tüketici kredisi nedeniyle verilen hapis, takas, mahsup ve benzeri onay ve nza talimatları nedeniyle bankanın emekli maaşına doğrudan bloke koymasının mümkün olduğu kararlaştırıldı.

Bundan sonraki süreçte emeklinin de rızasının olması halinde bankalar emeklilerin maaşlarına bloke koyma yetkisine sahip olacak.

KREDİ ÇEKERKEN DİKKAT EDİN

Emekliler kredi kullanırken imzalayacakları ya da onaylayacakları her sözleşme maddesini dikkatle okuyup onay ve rıza vermemesi gerekecek. Bu durumu da bankanın kabul edip etmeyeceği bilinmese de sözleşmeler toplu halde olduğu için emekli kişinin de paraya ihtiyacı olduğundan dolayı sözleşmeyi imzalaması gerekebilir.

ANAYASA ÖRNEK GÖSTERİLDİ

Anayasanın temel hak ve ödevler kısmında yer alan “Çalışma ve sözleşme hürriyeti” başlıklı 48’inci maddesinin ilk cümlesi “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir.” şeklinde yer alıyor. Buna dayanarak Yargıtay yapılacak sözleşme nedeniyle verilecek rızalar ve onaylarla birlikte emekli maaşlarına bloke konabileceğine hükmetti.

5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU’NDA FARKLI BELİRTİLİYOR

5510 sayılı kanunun 93’üncü maddesinde “Kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu Kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler; 88’inci maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez.” şeklinde iken maddenin devamına 18.02.2009 tarihli ve 5838 sayılı Kanun’un 32’inci maddesiyle “Bu fıkraya göre haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması hâlinde, icra müdürü tarafından reddedilir” olarak yer alıyor.

MAAŞIN NE KADARINA EL KONACAK?

Emeklilerin kredi sözleşmesi gereğince rıza ve onayının bulunması halinde maaşının ne kadarına el konulacağına dair belirsizlik bulunuyor. Başka bir deyişle emekli kişi yüksek ödeme tutarına sahip kredi çektiğinde örnek vermek gerekirse maaşı 20 bin lira, kredi taksit ödemesi 23 bin liraysa maaşının tamamına mı yoksa 4’te 1’i kadarına mı bloke konulup konulmayacağı kararda belirtilmediği için bankalar ve emekliler arasında yeni ihtilaflar ortaya çıkabilir.

İTİRAZLARA RAĞMEN RESMİ GAZETE’DE YER ALDI

Bazı Yargıtay üyelerinin itirazlarına rağmen içtihat birleştirme oy çokluğuyla kabul edildi ve Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.